Güvercin Hakkında Bilmedikleriniz

Güvercinler belki de insanlık tarihinde insan hayatına dokunmuş en yakın yaratıklar. Bu makalede Güvercinler hakkında ilk kez duyacağınız hayret verici bilgileri sizinle paylaşıyoruz.

Güvercinlerin Yaşadığı Yerler: Kutup bölgeleri dışında bütün dünyâ.

Güvercinlerin Özellikleri: Gri, kahverengi ve beyaz renkli olup, kısa boyunlu, küçük başlı kıvrık gagalı kuşlar. 

Güvercinlerin Ömrü: 40-50 yıl.

Güvercinlerin Çeşitleri: 289 türü bilinmektedir. Bunların arasında en çok rastlanan, kaya güvercini, gergedanlı güvercin, kovuk güvercini, Türk güvercinidir. Yağmurkuşları takımının, güvercingiller familyası türlerine verilen genel ad. Boyunları ve ayakları kısa, başları küçük, vücutları tombul ve etleri lezzetlidir. Gagaları kıvrıkça olup, uç kısımları serttir.

Güvercinin Boyu Ne Kadar Olur: Türlerinin uzunlukları 15-85 cm arasında değişir. En irileri Yeni Gine’de yaşayan “Coura” cinsinden olan taçlı güvercinlerdir. Güvercinler Kuzey Kutbu ve bâzı okyanus adaları hâriç, bütün dünyâya yayılmıştır. 

Güvercinler Hangi Renkte Olur: Renkleri çok farklı olup, türlere göre değişir. Genellikle kurşunî, kahverengi, beyaz renkli olanlar çoğunluktadır. Çoğunda erkekler dişilerden daha renkli olurlar. Tüyleri parlak, sık ve yumuşaktır. Kanat uçları sivri ve uzun olduğundan süratli uçarlar. Güvercinlerin kısa ayakları güçlüdür.

Güvercinler Nerede Yaşarlar: Büyük bir kısmı ağaçlar üzerinde, bir kısmı tarlalar veya kayalar  üstünde yuva yaparak toplu hâlde bulunurlar.

Güvercinler Ne Yer: Tahıl, kayın kozalağı, ceviz, tomurcuk, palamut tohumları, kiraz, fındık, yeşil bitkiler ve tohumlarını yerler. Bâzı cinsleri ise, sümüklü böcek, tırtıl, solucan ve bâzı böcekleri de yer. Besinlerini yumuşatmak için evvelâ kursak bölümünde biriktirirler. Çekirdekli meyvelerin etli kısımlarını sindirdikten sonra, çekirdeklerini dışarı atarlar. Yedikleri sert tâneleri şişirerek çabuk sindirmek için bol su içerler. Su içerken diğer kuşlardan farklı olarak başlarını havaya kaldırmadan gagalarını daldırarak suyu emerler.

Güvercinler Kaç Tane Yumurtlar: Ortalama olarak her defâsında iki yumurta yumurtlar. Yılda 3-5 kere kuluçkaya yatar. Gündüzleri erkek, geceleri dişi güvercin kuluçkaya yatar. Kuluçka süresi 17-18 gündür. Ana ve baba kursaklarında biriktirdikleri yiyeceklerden meydana gelen güvercin sütü ile yavrularını bir hafta devamlı beslerler. Yavru 3-4 haftalık olunca, kendi yiyeceğini kendisi sağlamaya başlar. 3-4 ay içinde ergenleşir. Yavru 2-3 aylık olunca, anne tekrar yumurtlar ve kuluçkaya yatar. Bir çiftten her sene bir düzine yavru alınabilir.

Güvercinler Nasıl Yaşarlar: sürüler hâlinde yaşayıp, göçmen ve yerleşik olanları vardır. Eski çağlardan beri evcilleştirilen güvercinler, sulh sembolü olarak kabul edilir ve haberleşme işlerinde de kullanılırdı.

Hazreti Nuh Suların Çekildiğini Nasıl Anladı: Hazret-i Nûh zamânında olan tufandan sonra, hazret-i Nûh, suların çekilip çekilmediğini anlamak için bir güvercin gönderdi. Güvercin zeytin yaprağını alıp gelirken, ayağını çamura batırarak suların çekildiğini gösterdi. Hazret-i Nûh ona insanlardan ve bütün korkulardan emin olması için hayır duâ etti.

Muhammed Aleyhisselam ve Mağaradaki Güvercin: Peygamber efendimiz, Medîne’ye hicret ederken, müşriklerden gizlenmek için hazret-i Ebû Bekr ile Sevr Dağındaki bir mağaraya girdiler. Mağaranın önüne kadar gelen müşrikler, mağaranın ağzına 

yuva yapıp, yumurtlayan güvercin ve ağ ören örümceği görerek içeri girilmediğine kanâat edip geri döndüler. Bu yüzden mübârek sayılan güvercinler, Türkiye’de en çok başta İstanbul olmak üzere Edirne, Bursa gibi şehirlerimizde sürüler hâlinde yaşarlar ve halk tarafından sevilerek korunurlar.

Güvercinlerin İnsanlığa Faydaları Nelerdir: Güvercin yön bulma ve kolay evcilleşme özelliğinden dolayı çok eski çağlardan beri haberleşme vâsıtası olarak kullanılmıştır. Posta güvercinlerinden bilhassa ordu hizmetlerinde faydalanılmış, Birinci ve İkinci Dünyâ Savaşlarında büyük faydalar sağlanmıştır. Eğitilen posta güvercini gittiği yerden tekrar geri döner ve tuzaklardan korunurdu. Bâzı posta güvercinlerinin 100 km hızla hiç durmadan 15 saat uçtuğu, 1500 km yolu bir anda katettiği görülmüştür. Ancak posta güvercinleri gece uçamazlar.

Güvercinler hiç yollarını şaşırmazlar mı: Ellerinde pusulası varmış gibi hiç yanılmadan gidecekleri yeri nasıl bulurlar? Araştırmacılar birçok hayvanın vücutlarında biyolojik pusulalara sâhip olduklarını ortaya çıkarmaktadır. Göçmen kuşların kafa yapısında demir açısından zengin bir mineral olan manyetit bulunur. Bunun sâyesinde dünyânın manyetik alanından istifâde ederek yönlerini bulurlar. Tabiî alanın kuvvet çizgilerine göre kendi durumlarını ayarlarlar. Kafalarının içindeki tabiî pusulaları sâyesinde bulutlu bir günde bile yönlerini şaşırmazlar. Fakat başlarına kuvvetli bir mıknatıs bağlanınca, bulutlu günlerde güvercinler yollarını tamâmen kaybederler. Çünkü takılan mıknatısın meydana getirdiği sunî alan, tabiî manyetik alanı değiştirir. Onlara evlerini bulduracak hiçbir ipucu bırakmaz. Deneyler, güvercinlerin polarize ve ultraviole ışınları da gördüklerini ortaya çıkardı. Bu ışıklardan, denizlerden uçarken faydalanırlar. Ayrıca, frekansı çok düşük uzun dalga alt sesleri de duyar. Güvercinlerin boyun kısmında pusula vazîfesi gören “manyetit” adlı mâden zerreciklerinin keşfinden 

sonra, kuşların yönlerini koku alarak da bulabildikleri ortaya çıkarılmıştır.

İnsanlar arasında zevk ve ticâret için beslenmekle berâber, güvercinler bâzı yerlerde gübresi için de Türkiye’de en çok rastlanan türleri, tahtalı güvercini, kaya güvercini, mavi güvercin ve kumrudur. 

Kaynak:

Yeni Rehber Ansiklopedisi